Skip to main content

Soorten apparatuur & richtlijnen

Richtlijnen voor vaste apparatuur en elastieken

Vaste apparatuur
Vaste apparatuur
Zojuist werd vaste apparatuur in je mond aangebracht. Op elke tand zit nu een metalen slotje geplakt (bracket). Rond de kiezen zit vaak een ringetje (band).Door de brackets en banden zit een draad die vastgezet is met behulp van kleine elastiekjes of stalen ligaturen. De draad die door de brackets loopt gaat ervoor zorgen dat je tanden langzaam gaan verschuiven. Daarvoor oefent deze draad krachten uit op je tanden en je kiezen, die vooral de eerste paar dagen wat gevoelig kunnen zijn. Ze kunnen ook losser in je kaak gaan staan. Het slijmvlies van je wangen, lippen en tong kan geïrriteerd raken, hetgeen na een paar dagen meestal vanzelf weggaat.
Het scherpe gevoel kun je ook wegnemen door op die plaats waar de beugel last veroorzaakt, er een beetje was tegenaan te drukken.
Een vaste beugel is vrij kwetsbaar. Het is heel belangrijk om hard dichtbijten te vermijden. Dit voorkomt dat de brackets losschieten van je tanden. Harde etenswaren zijn absoluut uit den boze! Kauwgum kauwen kun je maar beter laten. Harde snoepjes en kleverige snoepjes zijn verboden! Appels van tevoren in stukjes snijden dus niet afbijten!

De banden op je achterste molaren zijn met een speciale lijm vastgeplakt op je tanden. Soms kun je in het begin alleen op je voorste tanden bijten en komen de kiezen niet goed op elkaar. Wees dan extra voorzichtig. Mocht er toch iets kapot gaan aan de beugel, dan is het goed om meteen te bellen. Vaak is het nodig om de apparatuur spoedig te repareren. Een losse bracket kan op zich weinig kwaad maar als je er last van hebt doordat de draad bvb uitsteekt, kun je beter niet wachten tot de volgende afspraak. Tijdens de behandeling is het vaak nodig om elastieken te dragen.In het geval deze elastieken veel pijn veroorzaken moet je dit steeds melden op je volgende controleconsultatie. Vaste apparatuur is niet schadelijk voor je gebit indien veel aandacht wordt besteed aan het tanden poetsen.

Poets je tanden iedere keer als je iets gegeten hebt met een zachte of medium tandenborstel. Kijk goed in de spiegel of alles nauwkeurig schoon is. Vergeet vooral niet je tandvlees goed te masseren; als het gezond is mag dit bij poetsen niet bloeden. Indien de mondhygiëne onvoldoende is kunnen gaatjes ontstaan vooral naast de brackets. Om dit te voorkomen moet je ’s avonds na het poesten ook spoelen met een fluoride oplossing. Hiervoor krijg je een voorschrift mee voor de apotheker.

Snoep en zoete frisdrank zijn erg slecht voor je gebit en verhogen het risico op gaatjes.
Beugel elastieken
Elastieken
Als onderdeel van de behandeling met vaste of uitneembare apparatuur worden vaak elastieken gebruikt. Deze moeten 1 keer per 24 u vernieuwd worden door de patiënt zelf op hetzelfde tijdstip (bijvoorbeeld ‘s avonds voor het slapen gaan). Doe ook een zakje elastieken in je schooltas of in je zak zodat je, indien en een knapt meteen een nieuwe kunt aanbrengen.

De elastiekkracht is een wezenlijk onderdeel van de behandeling en het is erg belangrijk dat de elastieken gedragen worden zoals voorgeschreven.
De elastieken moeten vaak vernieuwd worden omdat de kracht na een tijdje vanzelf vermindert of omdat de elastiek stuk gaat. Je krijgt er dus een aantal mee naar huis. Als de voorraad op is vraag je nieuwe. Elastieken zijn er in verschillende soorten, daarom moet altijd de tekening of naam op het zakje elastieken aangegeven worden als je om nieuwe vraagt.

In geval deze elastieken pijn veroorzaken, gelieve dit dan steeds te vermelden op je volgende controle.

Richtlijnen voor functionele apparatuur

Activator
De activator
Zojuist heb je een activator gekregen. De activator is een apparaat dat bestaat uit een boven-en onderbeugel. De bedoeling van het apparaat is dat het de groei van je boven-en onderkaak gaat beïnvloeden.
Na een tijdje zullen je kaken beter op elkaar gaan passen en zal je je mond, tanden en kaken beter kunnen gebruiken. Net zo belangrijk is ook dat je uiterlijk zal verbeteren. Een activator werkt alleen als hij goed gedragen wordt, 24 u per dag, behalve bij eten en sporten mag je de activator uit doen.
Zorg ervoor dat je de activator volgens een strak schema draagt en elke dag zoveel mogelijk dezelfde tijden inhoudt.
In het begin zit de activator soms strak in je mond. Na een paar dagen zal je merken dat hij losser gaat zitten. Wanneer je dichtbijt gaat dat op een heel andere manier dan je voorheen gewend was. Ook slikken en praten gaat anders. Je zult echt even aan de activator moeten wennen.

Veel patiënten hebben in het begin last van:
  • Gevoelige tanden
  • Veel speeksel
  • Slissen met praten
  • Moe gevoel in de kauwspieren
  • Blaartjes op het tandvlees
Meestal duren deze klachten niet lang, als er een week na het plaatsen nog steeds klachten zijn, moet je even een afspraak maken. Als er zere plekken ontstaan achter je ondersnijtanden of onder je tong moet er iets van de activator afgeslepen worden. Het kan ook voorkomen dat de activator ’s nachts uit je mond valt. Dit gaat meestal vanzelf na een paar dagen beter.
Het slijmvlies van je wang, lippen en tong kan geïrriteerd raken, hetgeen na een paar dagen meestal vanzelf weggaat. Het scherpe gevoel kun je ook wegnemen door op die plaats waar de beugel last veroorzaakt er een beetje was tegenaan te drukken.
Zorg dat je de activator goed schoonhoudt. Maak hem elke dag schoon met een borstel en tandpasta en spoel hem af met water. Komt er toch hardnekkige aanslag op dan kun je een keer bruistabletten gebruiken of de activator een halve dag in een bakje met lauwe azijn leggen.
Een activator is niet bedoeld om mee te spelen. Dat is schadelijk voor je tanden en kan leiden tot breuk van de draden of de kunsthars.
Zorg dat je de activator goed opbergt wanneer je hem niet draagt. Je kunt daarvoor een plastic doosje gebruiken met een dekseltje.

Richtlijnen voor hyrax/herbst

Hyrax/herbst
Hyrax
Zonet heb je een hyrax of spinbeugel in je mond gekregen. Deze beugel is heel lastig in het begin. Het is wennen om mee te praten, slikken en eten. Na 1-3 weken zal dit beter gaan. Indien er iets scherp aanvoelt kan je er was tegenaan drukken. Tijdens het slikken is het best niet je tong volledig tegen het apparaat aan te drukken; zo vermijd je dat de beugel nog extra in je tong duwt.

Volgens de afspraken die je maakte met de orthodontist mag je deze beugel dagelijks 1-2 keer opendraaien.
Daarvoor steek je het ijzeren haakje dat je meekreeg bij het plaatsen van de beugel in het voorste gaatje en duw je dit gaatje naar de achterkant van je mond namelijk in de richting die de pijl aangeeft (pijl staat op het apparaat). Tijdens dit opendraaien is het belangrijk je mond heel ver open te doen. Vlak na het draaien kan je even een drukkend gevoel ervaren maar dit gaat redelijk snel over, je went er snel aan. Na een aantal keer draaien is het mogelijk dat je tussen de voorste snijtanden een opening krijgt. Dit is heel normaal. Tijdens de fase van het opendraaien van de beugel is het belangrijk heel goed opgevolgd te worden, soms al na 1-2 weken. We houden hier rekening mee bij het maken van de afspraken.

Het is heel belangrijk goed te poetsen en de beugel zo proper mogelijk te houden om ontstekingen aan je tandvlees te vermijden. Als aanvulling van het poetsen bestaan er ook spoelmiddelen waarin een substantie zit die helpt bij de genezing van het tandvlees, dit kan je dan combineren met het poetsen.

Soms wordt de hyrax-beugel gecombineerd met een herbst apparaat. De uitleg hiervoor vind je hieronder.

Herbst
Zonet heb je een Herbst apparaat in je mond gekregen. Gedurende de eerste 3 weken kan je veel last hebben van gevoelige tanden, moe gevoel in de kauwspieren, blaartjes/ontstekingen aan het tandvlees en in mindere mate last hebben van slissen met praten en veel speeksel. De gewenning zal zeker enkele weken duren. In het geval je last zou hebben van wondjes aan je wang of slijmvlies, kan je er was op leggen om eventuele scherp aanvoelende stukjes te bedekken tot je gewend geraakt aan de beugel.
Het eten kan ook moeilijk zijn in het begin maar dan start je best met malse eenvoudige zaken om eraan te wennen. Wat je zeker moet vermijden is geeuwen of de mond zeer ver openen. Dan zou het kunnen dat de staafjes uit elkaar gaan. Indien dit toch zou gebeuren kan je ofwel terug heel ver openen en de staafjes proberen terug in elkaar schuiven. Indien dit niet lukt is het best het bovenste staafje uit je mond te verwijderen (horizontaal naar buiten toe draaien en dan naar voren uithalen, cf. instructieboekje dat je meekreeg bij de plaatsing) en het onderste staafje in de mond aan de ijzeren baartjes te bevestigen met flossdraad zodat het niet kan loskomen/uitvallen. Je belt best even naar de praktijk om dit dan te laten herstellen.

Het is heel belangrijk goed te poetsen en de beugel zo proper mogelijk te houden om ontstekingen aan je tandvlees te vermijden. Als aanvulling van het poetsen bestaan er ook spoelmiddelen waarin een substantie zit die helpt bij de genezing van het tandvlees, dit kan je dan combineren met het poetsen.

Richtlijnen voor de headgear of buitenbeugel

Headgear
De headgear of buitenbeugel
Met de headgear, ook wel buitenbeugel genoemd, wordt een kracht uitgeoefend op de bovenkaak. Deze kracht heeft een invloed op de groei van de bovenkaak en ook op de kiezen waaraan hij bevestigd wordt. De richting en de grootte van de kracht hangt af van de manier waarop het aangezicht groeit en hoe de kiezen moeten verschuiven.

De buitenbeugel wordt vaak gebruikt om meer ruimte te maken voor de blijvende tanden die nu te weinig plaats hebben. Vaak komt daarna nog een andere beugel erbij bvb een plaatjesbeugel.
Er zijn twee soorten buitenbeugels: een hoofdkapje en een nekband. Via een metalen beugel met twee binnenbenen en twee buitenbenen langs je wangen wordt de kracht van de buitenbeugel overgebracht op je gebit. Om de kiezen of molaren zitten metalen bandjes met openingen waar de buitenbeugel in past. Je moet hem voorzichtig en zonder wrikken bevestigen. Deze bandjes zijn met een speciale lijm op je molaren vastgeplakt. In het begin zijn de kiezen vaak gevoelig maar dat gaat na enige tijd vanzelf over. Ook kunnen de kiezen iets losser gaan staan door de kracht die erop wordt uitgeoefend. Het slijmvlies van je wangen, lippen en tong kan geïrriteerd geraken, hetgeen na een paar dagen meestal vanzelf weggaat. Het scherpe gevoel kun je ook wegnemen door op die plaats waar de beugel last veroorzaakt, er een beetje was tegen aan te drukken.

Het is belangrijk de volgende regels in acht te nemen:
    1. een headgear moet volgens de instructies gedragen worden dus minimum 14-16 u per dag
    2. draag de headgear volgens een vast patroon en sla geen enkele dag over, ook niet in de vakantie
    3. draag de headgear niet tijdens het eten of sporten of in andere situaties waarin tegen de beugel gestoten kan worden
    4. spelen met de headgear betekent risico voor je gebit en voor je ogen
    5. maak de nekband of het hoofdkapje altijd eerst los voordat je de beugel uitdoet
    6. als een bandje loszit moet je dit melden en een afspraak maken om hem opnieuw vast te laten zetten

Richtlijnen voor uitneembare apparatuur

Plaatapparatuur
Plaatapparatuur
In de bovenkaak/onderkaak heb je zojuist een plaatapparaat gekregen. Dit is een uitneembare kunstharsplaat met metalen klemmetjes en draadjes die tegen je tanden aandrukken.

Het is een vreemd gevoel in je mond en je zult er zeker aan moeten wennen in het begin, vooral ook met praten.

Je moet de plaat altijd indoen, ook met eten. Alleen tijdens het tanden poetsen en zwemmen gaat de plaat uit.
De plaat gaat in de loop van de tijd vanzelf wat losser zitten. Bij elke volgende controle wordt deze weer wat vaster gezet.
Schoonmaken doe je met een harde tandenborstel met water en gewone zeep of tandpasta na elke maaltijd.

Expansieplaat
Indien je een plaatapparaat gekregen hebt in de bovenkaak met een schroefje is het de bedoeling van dit schroefje open te draaien in de richting van de pijl die op het plaatje staat met een ijzeren haakje dat je meegekregen hebt. Dit mag je om de 5 a 7 dagen doen. Vlak na het opendraaien zal de beugel heel eventjes wat strakker aanvoelen maar dit went heel snel. Dit opendraaien zorgt er voor dat de bovenkaak wat breder gaat worden. Bij elke controle wordt dit verder opgevolgd, gemeten en nagekeken.

Richtlijnen voor retentie apparatuur

Retentie apparatuur
Retentie apparatuur
Zojuist werd de orthodontische apparatuur bij jou verwijderd. De actieve behandeling met vaste apparatuur is daarmee ten einde gekomen. Dit betekent echter niet dat er nu niets meer hoeft te gebeuren. Op dit moment staan alle tanden en kiezen nog los en voelt het misschien vreemd aan met dichtbijten. De komende periode zullen alle tanden en kiezen moeten wennen aan hun nieuwe stand en goed vast moeten groeien in het bot van de boven-en onderkaak. Vaak hebben ze bovendien de neiging om terug te gaan in hun oude stand zoals die voor de behandeling was.dit mag natuurlijk niet gebeuren!
Daarom krijg je nu nog een zogenaamde nabehandeling om te zorgen dat tanden en kiezen vastgroeien in de stand die ze nu hebben.
In de boven-en onderkaak krijg je een spalk achter het front. Dit is een stevige metalen draad die aan de binnenkant van de snijtanden en soms hoektanden bevestigd is. De spalk zorgt ervoor dat de tanden recht blijven staan en niet teruggaan naar de oude stand. De spalk kan in principe blijven zitten. Er wordt aangeraden deze zo lang mogelijk te laten zitten indien je zeker wil zijn dat je tanden zo blijven staan.
Om te voorkomen dat de spalk loskomt moet er voorzichtig mee worden omgegaan.

Mocht de spalk per ongeluk toch loskomen dan moet je dit best zo snel mogelijk melden. Indien je te lang wacht kunnen je tanden terug gaan verschuiven. Als de spalk helemaal losgaat moet je deze altijd bewaren (dus niet weggooien). We kunnen deze dan weer opnieuw vastzetten. Mocht je toch opmerken dat tijdens deze nabehandelingsperiode er zich verplaatsingen voordoen van tanden moet je best snel contact met ons opnemen zodat we dit kunnen controleren.
Heel zelden is het nodig de spalk vroegtijdig te verwijderen namelijk indien er vervorming is opgetreden door bijvoorbeeld op iets hard te bijten. Als je iets van druk merkt of bvb een tand die langer of korter wordt dan de buurtand kan je best snel contact opnemen voor een nazicht.

In de bovenkaak krijg je ook een zogenaamde retentiebeugel. Dit is een uitneembare beugel. Het is een vreemd gevoel en je zult er zeker aan moeten wennen in het begin. Het komende jaar moet je deze plaat elke nacht dragen en nadien nog zeker 3-4 nachten per week. Schoonmaken doe je met een harde tandenborstel en water en gewone zeep of tandpasta.

Contact

Neem contact op met ons
voor een consultatie